Zeven jaar na de oprichting huist het Pivot Park in Oss 58 bedrijven, die werk bieden aan ruim 550 mensen. De hoogwaardige biofarmaceutische R&D-infrastructuur en faciliteiten van het sciencepark trekken nog steeds nieuwe bedrijven, van start-up’s tot gevestigde ondernemingen. Ook bedrijven van het eerste uur als Pivot Park Screening Centre (PPSC) en Ardena Oss (voorheen ChemConnection) varen wel in deze R&D-community, waar mede door de groei steevast rond de vijf tot vijftien vacatures openstaan. Sinds vorig jaar heeft ook recruiter Checkmark Labrecruitment er een vestiging geopend.
Monique van Amstel is bij PPSC robotoperator van onder meer de ultra-HTS robotstraat, waar in drie tot vier dagen volledig geautomatiseerd screenings op honderdduizenden compounds worden uitgevoerd.
Vijf jaar geleden kwam LabVision voor de eerste keer op het Pivot Park in Oss, bij het Pivot Park Screening Centre (PPSC), dat net een jaar draaide en vol vertrouwen naar de toekomst keek. Immers, met de geplande uitvoering van ruim 70 screeningprojecten voor de European Lead Factory (ELF), elk op zo’n 450.000 verbindingen, was tot ver in 2018 werk verzekerd. Het bedrijf had hiervoor vanaf de start in 2012 al de geschikte faciliteiten en de juiste mensen in huis, omdat MSD een jaar eerder de faciliteiten voor het vroege onderzoek naar medicijnen in Oss had gesloten. Voor die faciliteiten waren juist enkele jaren daarvoor door Schering-Plough (dat in 2007 Organon overnam en vervolgens twee jaar later fuseerde met MSD) ambitieuze plannen gemaakt: de oorspronkelijke HTS (high throughput screening) faciliteit moest uitgroeien tot 2,5 miljoen stoffen per project. Hiervoor werd een nieuw te ontwikkelen ultra- HTS robotstraat besteld, die echter nooit door de farmaceut in gebruik is genomen, maar in 2011 wel al klaar stond om naar Nederland verscheept te worden. Toen het Pivot Park door MSD, Provincie Noord-Brabant, Gemeente Oss, de BOM en het Ministerie van EZ werd opgericht, werd de u-HTS bij PPSC ondergebracht, waar hij nog steeds een centrale rol speelt en een van de uithangborden is van het Pivot Park.
Monique van Amstel is bij PPSC robotoperator van onder meer de ultra-HTS robotstraat, waar in drie tot vier dagen volledig geautomatiseerd screenings op honderdduizenden compounds worden uitgevoerd.
Nog meer screenen
Ondanks het afgeronde ELF-project) hoeven de robotoperators en assay-developers niet met de armen over elkaar te gaan zitten. “Integendeel”, zegt Monique van Amstel, die vanaf de start van het bedrijf als een van de nu acht robotoperators werkzaam is. “Met ELF-II start dit jaar, onder de naam ESCulab, weer een nieuwe, vijfjarige screeningscampagne. Waar we in de vorige campagne een collectie van 450.000 stoffen screenden, gaan we nu uit van een verzameling van 550.000 componenten. Hiervoor wordt de huidige collectie opgeschoond en uitgebreid (er hebben zich weer nieuwe bedrijven aangesloten bij het project). Ook nu kunnen klanten nieuwe targets indienen om hier te laten screenen. De klant (target owner) heeft in de regel zelf voor een bepaald ziektebeeld een assay opgezet, die echter nog vaak in een 96-wells format zit. Als de kwaliteit van de assay voldoende is om over te zetten naar een 1536-format, gaan onze assay-developers ermee aan de slag om ze via het 384-format naar het 1536-format te miniaturiseren. Die miniaturisering is essentieel, want je wilt zo snel mogelijk zo veel mogelijk screenen; met die grote bibliotheken duurt dat zo’n drie tot vier dagen.” De totale doorlooptijd van een ELFLproject is langer, “De screenings zetten we breder op. Zo passen we ‘triaging’ toe, waarbij je aan de hand van een de-selectie assay met dezelfde read-out als je assay de vals-positieven eruit kan halen. Daarnaast gaan we ook meer orthogonale assay’s uitvoeren. Daarbij heb je hetzelfde target, maar maak je gebruik van een andere technologie; bijvoorbeeld in plaats van een biochemisch assay een cellulaire en kijk je of je nog steeds dezelfde actieve stoffen vindt. Ook gaan we de stoffen in een dosis-respons testen.”
Het u-HTS systeem bestaat uit drie robotarmen (pods) die door een lopende band met elkaar zijn verbonden. Samen vormen ze één circuit voor de geautomatiseerde high-throughput screening van maximaal 2,5 miljoen stoffen.
Assay-development
PPSC heeft de laatste jaren ook meer commerciële projecten gedraaid voor grote farmaceutische bedrijven. Hetzij op de eigen bibliotheek van inmiddels 300.000 componenten, hetzij op de bibliotheken van de farmaceuten, die soms wel meer dan een miljoen componenten bevatten. Naast het vinden van hits, wordt de expertise van PPSC ook steeds vaker gebruikt voor assay-development. “We zien dat bedrijven dit traject meer en meer uitbesteden. Het is een langdurig, ingewikkeld proces, met veel stappen en is ook nog eens risicovol. In zo’n proces, dat doorlooptijden tot wel bijna een jaar kent, is contact met de klant essentieel. Met die vele stappen heb je bij wijze van spreken iedere dag nieuwe data, die je wilt bespreken met de klant om er zo’n optimaal mogelijk vervolg aan te geven. Voor zo’n intensief traject is een goede vertrouwensband nodig, die veelal is opgebouwd bij screening-projecten”, vertelt Monique.
Samenwerken
De acht robotoperators en twaalf assaydevelopers maken het leeuwendeel uit van het personeelsbestand van PPSC, dat 25 personen telt. “Waar beide functies hun specifieke taken hebben, is samenwerking tussen de operators en assay-developers essentieel om de vereiste hoge kwaliteit te halen. Als operator moet je precies op de hoogte zijn van de specifieke eigenschappen van het betreffende assay; assay-developers moeten bij het voorbereidende werk goed kunnen inschatten wat het robotsysteem aankan’, aldus Monique, die daar zelf de uitgelezen persoon voor is: ze begon in 2003 bij Organon als assay-developer en raakte daar steeds meer bij robotisering betrokken. Bij PPSC is ze als robotoperator gestart, maar wordt ze nog regelmatig ingezet als assay-developer.
Vacatures
Aangezien PPSC nog steeds groeit staan er regelmatig vacatures op de website. Binnen het bedrijf zijn net als Monique veel oud-Organon mensen werkzaam als robotoperator. “Dit is typisch zo’n functie waar geen opleiding voor is; je pakt in de praktijk zo’n ontwikkeling op vanuit je interesse in de technische kant. In tegenstelling tot assay-developers, wier functies beter aansluiten op een opleiding, is het dan ook lastig om nieuwe robotoperators te vinden. We konden daarvoor aanvankelijk nog uit onze eigen netwerken putten, waar vanzelfsprekend heel wat oud-Organon mensen in zitten. De meesten daarvan hebben gelukkig weer een baan, zodat we wat dat betreft ook onze horizon verleggen”, constateert Monique van Amstel.
Doorgroeien
Ook Ardena Oss vindt nieuw personeel steeds vaker buiten de Organon-contreien en investeert daarbij veel in opleiding on-the-spot. Dit bedrijf (dat voor de overname in 2018 door het Belgische Ardena nog ChemConnection heette) richt zich op de opschaling van de productie van API’s (actieve farmaceutische stoffen) en nanomedicijnen tot kilo-hoeveelheden die voldoende zijn voor klinische studies en zelfs kleinschalige commerciële productie. Een typische component van het personeelsbeleid van Ardena Oss is Sacha Vervuurt, die sinds eind 2017 werkt in het analytisch laboratorium. “Als afgestudeerd biomedisch technoloog bij de Technische Universiteit Eindhoven was ik nauwelijks analytisch geschoold. Dat was in het begin wel even wennen. Maar ik kreeg alle ondersteuning en ruimte om de technieken onder de knie te krijgen. Inmiddels zit ik er lekker in en krijg ik ook steeds meer uitdagende projecten. Ook de afwisseling is leuk; de ene keer werk je aan een API, de andere keer aan een nanomedicijn, soms enkele weken aan een project, een andere keer een half jaar of meer”, vertelt zij enthousiast. Inmiddels werken er in Oss 85 mensen, waarvan 27 bij analytical sciences en zo’n 30 in de groep proceschemie en productie. Het snelgroeiende bedrijf past inmiddels al niet meer in het gebouw waar het in 2012 van start ging, dat analoog aan de MSD-erfenis van de u-HTS bij PPSC, al een flink deel van de benodigde infrastructuur bezat om proceschemie in te bedrijven.
Vak apart
Omdat Ardena Oss als een van de eerste bedrijven in de opschaling van nanomedicijnen is gestapt, heeft het veel expertise kunnen opbouwen op deze lastig te produceren geneesmiddelen. “Nanomedicijnen zijn heel kleine deeltjes, die bedoeld zijn om een actieve stof naar een bepaalde plaats in het lichaam te brengen. Ze bestaan uit verschillende componenten, en zijn er in verschillende formuleringen. Vaak heb je een deel hydrofoob en een deel hydrofiel, wat oplossen tot een ingewikkelde zaak maakt. Als je iets in de structuur aanpast, verandert het hele proces weer. Want het moet uiteindelijk wel weer een nanodeeltje vormen. Dan moet je bijvoorbeeld weer opnieuw gaan bepalen of je de actieve stof in het nanodeeltje stopt als het wordt gevormd, of dat je die later toevoegt. Zo wordt elk nanomedicijn weer anders opgebouwd. Ook analytisch liggen er de nodige uitdagingen: hoe bepaal je dat de actieve component in het nanodeeltje zit en niet er buiten. Als je het nanodeeltje kapot maakt, weet je nog steeds niet zeker of datgene wat je analyseert daadwerkelijk datgene is wat in het deeltje zat of los is meegekomen. Zo heeft elk nanodeeltje zijn eigen technieken om gemaakt en geanalyseerd te worden”, legt Sacha Vervuurt uit.
Mee op de trein
Met de overname door Ardena is Ardena Oss ingebed in een keten van bedrijven, die er met elkaar voor zorgen dat een compound zo snel en zo goed mogelijk in productie kan worden genomen, door de klinische fasen kan worden geloosd. “Onze focus ligt op het helpen tot en met het stadium van GMP-productie, voor het begin van je klinische studies. Andere bedrijven binnen Ardena zijn er voor bijvoorbeeld de logistiek rond klinische studies, bio-analyse en dossieropbouw. Tussen die bedrijven is veel communicatie, waardoor bijvoorbeeld methodeontwikkeling een stuk efficiënter verloopt. Bovendien kunnen we nu een compleet pakket aanbieden aan de klant, waardoor ons gedeelte nog aantrekkelijker wordt. We liften wat dat betreft mee op de trein, maar zijn vooral zelf ook een belangrijke schakel.”
Sacha Vervuurt werkt sinds eind 2017 bij de afdeling analytical sciences van Ardena Oss.
Ardena Oss beschikt over alle benodigde infrastructuur om proceschemie te bedrijven. Die wordt gebruikt voor de opschaling van de productie van API’s (actieve farmaceutische stoffen) en nanomedicijnen tot kilo-hoeveelheden die voldoende zijn voor klinische studies en zelfs kleinschalige commerciële productie.
Praktisch of theoretisch?
Vanwege de sterke groei heeft Ardena Oss regelmatig vacatures, die vooralsnog op de website worden geplaatst en via de werknemers op netwerken als LinkedIn worden gedeeld. Sacha Vervuurt ziet dat er steeds meer reacties op vacatures komen, dat het bedrijf bekender is geworden. Net als bij haarzelf worden –zeker bij analytical sciences– nieuwe, jonge werknemers in de praktijk opgeleid. Dat waren veelal HLO-ers, maar beslaat inmiddels het hele spectrum aan opleidingen, van MBO tot HBO en universiteit (zowel MSc als PhD). De genoten opleiding vormt geen blauwdruk voor de specifieke vaardigheden en interesses van een kandidaat. Dat constateert ook Na Rae de Jong, recruiter bij Checkmark Labrecruitment. “Bij masters zien we bijvoorbeeld zowel handson personen als meer theoretisch onderlegde, die vaak voor een PhD gaan. In gesprekken met kandidaten proberen we altijd goed in kaart te brengen waar de passie werkelijk zit. Niet iedereen heeft dat helder voor zich. Door de juiste vragen te stellen krijgen we dat meestal wel boven en zijn we beter in staat om een kandidaat voor een plek voor te dragen, waar zowel de opdrachtgever als de kandidaat profijt van heeft.”
Lokale vestiging
Checkmark heeft eind 2017 op het Pivot Park een vestiging geopend. “We vinden persoonlijk contact heel belangrijk; willen mensen graag face to face spreken. Door de reisafstand te beperken verlaag je de drempel voor een afspraak. We hebben voor het Pivot Park gekozen omdat we vanuit de contacten met Organon/MSD al een groot netwerk hadden bij verschillende bedrijven op de campus. Bovendien ligt Oss vrij centraal voor het bedienen van de provincies Noord- Brabant, Gelderland en Limburg. En het is ook nog eens superinspirerend om tussen innovatieve bedrijven te zitten.” Na Rae merkt dat kandidaten die bij bedrijven op het Pivot Park aan de slag gaan vaak innovatieve mensen zijn, die het leuk vinden om met een relatief kleine club ergens iets van te maken. “Leeftijd speelt geen rol. Ik kom jonge enthousiaste starters tegen, die gaan voor bedrijven waar alles open ligt, en ook ervaren academici, die het interessant vinden om bij innovatieve bedrijven meer ruimte te krijgen voor hun ideeën. Grappig is ook dat we regelmatig ex-Organon mensen tegenkomen die inmiddels al weer toe zijn aan nieuwe stap, waarbij het Pivot Park dan toch trekt: ze hebben er vanuit hun verleden nog steeds warme gevoelens bij.” Momenteel is er echt sprake van een kandidatenmarkt. “Kandidaten kunnen en mogen kritisch zijn; hebben vaak meerdere procedures lopen. Om ze over de streep te trekken is snel handelen en duidelijk overbrengen van de aantrekkelijkheid van een functie belangrijk. We zijn dan ook steeds meer bezig om de opdrachtgever te helpen om wat dat betreft een goed verhaal meer te zetten: waarom moet deze kandidaat voor jullie kiezen? En dan helpt het zeker als je op het Pivot Park bent gevestigd!”